St-Stanislas Delft: verleden, heden en toekomst

Sluiting van het Stanislashuis in Delft

In maart 2017 besloot pater Provinciaal Johan Verschueren de communiteit in Delft op te heffen en het Stanislashuis te sluiten. Waarom? De vier paters worden langzamerhand te oud en er zijn geen jongere jezuïeten beschikbaar om de communiteit te versterken.

Dries van den Akker (72) verhuisde in de zomer naar Birmingham, naar het gemeenschappelijk noviciaat van Ierland, Engeland, Vlaanderen en Nederland, om assistent van de novicenmeester te worden. Peter de Ruiter (78), Gerard Wilkens (77) en Bert ten Berge (77) verhuisden naar Aqua Viva in Nijmegen, onder meer om daar de mobiele garde te versterken.

Afscheid

Deze verhuizing betekent voor deze jezuïeten afscheid nemen van het St. Stanislascollege met 6 locaties in Delft en omstreken; afscheid nemen van het Stanislasteam met zijn spirituele programma; en afscheid nemen van de parochies waar wij assisteerden. Van deze drie groepen namen (nemen) wij in omgekeerde volgorde afscheid.

Parochies

Van de parochies in Delft, Den Haag en het Westland namen we afscheid bij de laatste keer dat we er voorgingen. Ons vertrek betekent opnieuw een verlies voor Delft, nadat vorig jaar reeds de Franciskanen de stad vaarwel hadden gezegd. Peter de Ruiter sj blijft echter verbonden aan de Elandstraatkerk in Den Haag, waar hij eens in de maand voorgaat.

De mensen rond het Stanislasteam

Op donderdagavond 16 november 2017 namen we in de Stanislaskapel afscheid van de mensen die tot de belangstellenden behoren van het spirituele aanbod van het Stanislasteam en die aan de zaterdagmeditaties of andere activiteiten van het team deelnamen. Het afscheid had de vorm van een door meerdere mensen verzorgde Stanislaslezing.

Dries van den Akker sj vertelde hoe hij door een leerling in Groningen uitgedaagd werd tot de kern te komen van wat de bijbel ons wil zeggen: hoe een groep mensen in moeilijke situaties het hoofd boven water kan houden en hun moraliteit bewaren door  geloof in God.

Bert ten Berge sj schetste de ontwikkeling van het ‘verborgen leven’ van de Jezuïeten op school, dat Plan Delft (1988) voorstond, naar een meer expliciet spiritueel aanbod. Ten 1^e veranderde het Stanislashuis sinds 1994 in een spiritueel centrum, met een  programma buiten de school om, geleid door jezuïeten en leken. Uit deze samenwerking ontstond het  Stanislasteam. Ten 2^e  werden bezinningsdagen georganiseerd voor docenten en medewerkers. En ten 3^e  werd vanaf 2000 de Ignatiaanse pedagogiek op school ingevoerd als concretisering van de christelijke identiteit.

Ilse Dekker, moderator identiteit van het Stanislascollege, schetste in haar presentatie ‘Het ABC van de ignatiaanse spiritualiteit’, wat voor haar persoonlijk die spiritualiteit betekent. De ‘A’ slaat op echte aandacht voor wat zich in het binnenste afspeelt bij jezelf en bij anderen. Met de ‘B’ wordt betekenisgeving aangeduid in de aandachtige reflectie op je ervaringen, maar ook het van betekenis zijn voor de ander. Dat laatste leidt tot de ‘C’ van compassie, de diepe betrokkenheid bij wat de ander ervaart.  

Hierna kwamen 6 sprekers kort aan het woord, die vertelden wat de Ignatiaanse spiritualiteit en het contact met de jezuïeten voor hen betekend had. Als verrassing bleek één van die ‘sprekers’ een groepje van vier oud-leerlingen te zijn die het Taizé-refrein ‘Meine Hoffnung und meine Freude’ zongen en op dezelfde melodie verder gingen met een tekst over hoe zij de identiteit van de school hadden ervaren, te beginnen met de kaars in de hal van de school.

Afscheid van het Stanislascollege

Op 8 januari 2018 vindt ons officiële afscheid van het Stanislascollege plaats in de vorm van een door de school georganiseerd congres over Ignatiaanse Pedagogiek. Alle ruim 500 personeelsleden van de 6 locaties – tezamen met andere gasten – zijn hiertoe uitgenodigd.

Het thema van het congres is ‘Groeien in Gemeenschap’. Bert Roebben, hoogleraar godsdienstpedagogiek in Dortmund, zal spreken over ‘Scholen voor het leven, pedagogiek van de hoop’. Adrian Porter sj, voormalig rector van het Wimbledoncollege in Londen en nu gedelegeerde onderwijs van Groot-Brittannië, zal spreken over ‘Magis, een ontmoeting tussen uitnemendheid en compassie.’ Clara Beuster, ‘community facilitator’ van het wereldwijde web van SJ-scholen zal over dat web spreken. Dries van den Akker sj zal een bijdrage leveren over ‘de school als gemeenschap’ en Ilse Dekker en Bert ten Berge sj zullen hun bijdragen herhalen van 16 november 2017 (zie boven).

Hoe verder?

Het is voor de afscheid nemende paters bijzonder verheugend dat een aantal zaken voortgezet worden door niet-jezuïeten (leken).

Het Stanislasteam heeft zichzelf opgeheven, maar uit de leden hebben zich twee nieuwe groepen gevormd; één om door te gaan met vormen van retraite en geestelijke begeleiding en een andere om verder te gaan met de zaterdagmeditaties.

De kapel blijft behouden voor schoolvieringen en voor de geleide zaterdagmeditaties e.d. De kloostergang tussen patershuis en kapel met twee vergaderruimtes is ter beschikking gesteld van de identiteitswerkers van het college. Over de toekomst van het patershuis zelf is nog geen beslissing genomen.

De vormgeving van de christelijke identiteit van het Stanislascollege en van de Ignatiaanse pedagogiek worden nu behartigd door lekendocenten. Mw. Ilse Dekker is al sinds 2012 gedelegeerde van pater Provinciaal naar JECSE, het verband van Jezuïeten-scholen in Europa, toe. Zij is nu ook benoemd tot moderator identiteit van het complete college.

Elke locatie heeft een werkgroep identiteit, die vieringen, sociale acties, studiemiddagen, bezinningsdagen en andere evenementen voor leerlingen, medewerkers en ouders organiseert op het gebied van de identiteit en de Ignatiaanse pedagogiek. Ilse Dekker brengt de voorzitters van deze werkgroepen regelmatig bijeen voor onderlinge uitwisseling. Deze voorzitters maken ook deel uit van de Identiteitsraad die de regiodirecteur van het college adviseert op het gebied van identiteit.

Een samenwerkingsprotocol is met de jezuïetenorde vastgelegd, waarbij Ilse Dekker voor haar werk op school door de Sociëteit wordt gesubsidieerd, terwijl de school zich verplicht om vorm te geven aan de Ignatiaanse pedagogiek, onder meer door collega’s in staat te stellen deel te nemen aan bezinningsdagen en door JECSE georganiseerde internationale identiteitscongressen. Jaarlijks wordt het protocol geëvalueerd.

Wij jezuïeten mogen zien hoe onze opvolgers de identiteit nog beter behartigen dan wij dat deden. Er zijn zaken waar wij nooit aan toegekomen zijn, zoals een pelgrimstocht voor leerlingen en een Taizé-reis. Zie voor het laatste de bijdrage Anne Mieke Huijsmans op Ignis Webmagazine.

Verder zijn er nu ook bezinningsdagen voor leerlingen van de 3e klassen in het kader van hun profielkeuze. Er is een jaarlijkse inspiratie-dag voor de leden van de werkgroepen identiteit, waar ook de locatiedirecteuren en de regiodirecteur bij aanwezig zijn en af en toe is er een identiteitscongres voor heel ons personeel, zoals nu gepland op 8 januari 2018, als wij officieel afscheid nemen van de school.

Kortom, wat wij in Delft hebben opgebouwd en nu achterlaten is – God dank – in goede handen! Met grote dankbaarheid nemen we afscheid en wij wensen onze opvolgers van harte inspiratie en Gods zegen toe.

Bert ten Berge sj

Hieronder video-verslag van deze dankavond