Medebroeders als brandende doornstruik

Medebroeders als brandende doornstruik

Elke zomer komen de novicen uit de noviciaten in Birmingham, Lyon en Nuremberg voor een week samen. Van 2 t.e.m. 8 augustus 2017 was het noviciaat in Duitsland de gastheer. Alles samen waren we met 26 novicen uit twaalf verschillende landen. De vele verscheidene culturen en talen waren geen obstakel voor een diepgaande ontmoeting. Hoewel de meesten vreemden waren voor elkaar, had het meer weg van een familiereünie.

Ontmoeting

            De rode draad van de week was ontmoeting, zowel in de lezingen als in de activiteiten. De Duitse jezuïet Dominik Terstriep die in de seculiere en/of lutherse context van Zweden werkzaam is, gaf ons enkele impulsen. In zijn eerste referaat ging hij dieper in op de heilige Pierre Favre (1506-1546) als model voor ontmoeting met andersdenkenden. Daarbij kwam het belang van de vriendschap sterk naar voren. In zijn contact met de Reformatie probeerde Favre vooral vriendschappelijk met anderen om te gaan. Als tweede voorbeeld van een jezuïet die de vriendschap als gepriviligieerde plek van ontmoeting met God beleefde, kwam de Vlaming Egied van Broeckhoven sj (1934-1967) aan bod. Zijn vriendschap met de arbeiders en de armen in Brussel beleefde hij als zijn brandende doornstruik, als een intense ontmoeting met God. Daarna gaf pater Terstriep een motiverende en hoopgevende uiteenzetting over de missie van de Sociëteit in Zweden.

Straatretraite

            We werden daags nadien uitgenodigd om in het centrum van de stad een straatretraite te doen. Pater Christian Herwartz uit Berlijn gaf ons een inleiding en vroeg ons om in de stad de brandende doornstruik te zoeken. Hij vroeg ons: ‘Welke schoenen draag ik wanneer ik anderen ontmoet? Misschien schoenen met hoge hakken waardoor ik op anderen neerkijk. Of misschien dansschoenen waarmee ik om de ander heen dans.’ De uitnodiging om ons bewust te worden van die schoenen en die te proberen uittrekken en echt in ontmoeting te treden met de ander (en zo met de Ander) was uitdagend. Aan het einde van de dag was de deelronde heel intens. Iedereen had op een heel eigen manier God ontmoet in de stad, zowel in de schoonheid als in de harde werkelijkheid van armoede, uitbuiting en uitsluiting.

            Een daguitstap naar Munchen stond ook op het programma. We vierden de eucharistie aan het graf van zalige Rupert Mayer sj (1876-1945) die vanuit zijn engagement voor de armen en uitgestotenen geen blad voor de mond nam in zijn kritiek op het Naziregime. Een bezoek aan de Hochschule fur Philosophie en verschillende gemeenschappen die eraan gelinkt zijn, zorgde voor een blik op de werken van de Duitse jezuïetenprovincie.

Klompendansen

            Belangrijker dan het eigenlijke programma, was veeleer de ontmoeting en de uitwisseling tussen de novicen. De dagelijkse eucharistie, het samen bidden en uitwisselen, en de gezamenlijke eucharistische aanbidding zorgden voor een sfeer van broederlijkheid. Het ongelooflijke vertrouwen in onbekenden dat snel ontstond, was heel troostend. Daarnaast was er ruim tijd om elkaar ook van een andere kant te leren kennen: we leerden wijnproeven met de Fransen, klompendansen met de Lage Landen, zingen in het Iers, jodelen met de Oostenrijkers; we leerden Hongaarse literatuur kennen, we leerden het verschil tussen Franse en Belgische cultuur en dansten op z’n Schots. En in de loop van de week leerden we wat het betekent om vrienden in de Heer te zijn; om de brandende doornstruik in onze medebroeders te ontwaren. Bij de barbecue op de laatste avond klonken we op een weerzien in Lyon in 2018.

Een novice