De spirituele aspecten van een kantoorbaan

“Als het Ignatiusjaar maar één persoon helpt om nader tot Christus te komen, zal het al een succes zijn geweest”, zegt Pascal Calu sj. De Belgische jezuïet in vorming coördineert het Ignatiusjubileumjaar vanuit Rome, vanuit het centrum van de Sociëteit van Jezus.

Wat inspireert je het meest in het leven van Ignatius? Welke levensmomenten van Ignatius helpen je in je dagelijkse en professionele leven?

Ik werd op een verrassende manier coördinator van het Ignatiusjaar in de curie in Rome. Ik zou naar Myanmar gaan voor mijn regentie, maar door de pandemie was dat niet mogelijk en dus moest er een alternatief worden gevonden. Mijn provinciaal stuurde me naar Rome om te werken bij de communicatiedienst van de curie voor het Ignatiusjaar. Een heel andere setting en apostolaat dan aanvankelijk gepland.

Om Christus altijd in het centrum te plaatsen en dat nooit te vergeten

Het inspireert mij dat iets soortgelijks met Ignatius is gebeurd. Hij wilde naar het Oosten gaan, maar vanuit Venetië vertrokken er geen schepen. Dus besloten de eerste gezellen naar Rome te gaan en zich aan de paus aan te bieden. En toen, tegen zijn zin in, werd Ignatius gekozen tot de eerste algemeen overste van de Sociëteit van Jezus, wat betekende dat hij in Rome bleef, in een “kantoorbaan”, heel anders dan zijn eerste verlangen om dicht bij de mensen in de missie te zijn. Voor mij is het inspirerend om aan dat deel van Ignatius’ leven te denken. Net als hij wilde ik naar het Oosten gaan, maar kon niet en ging naar Rome, waar ik terechtkwam in een “kantoorbaan”. Van daaruit had Ignatius een brede kijk op de wereldwijde Sociëteit van Jezus. Ik ben blij een soortgelijke ervaring te hebben, veel informatie te ontvangen van over de hele wereld en veel te leren over de jezuïetenorde waar ook ter wereld.

Ignatius was een strenge maar ook een gevoelige persoon. Is er iets waarvoor hij de jezuïeten van nu zou berispen en iets waarvoor hij hen zou prijzen? Wat zou hij nu van de jezuïeten vragen? 

Ik denk dat Ignatius van de jezuïeten van vandaag zou vragen wat pater generaal Sosa vraagt: om meer katholiek te worden, dat wil zeggen: meer universeel.

Hij zou erop vertrouwen dat jezuïeten alles geven

En om Christus altijd in het centrum te plaatsen en dat nooit te vergeten. Het is gemakkelijk om verstrikt te raken in zeer lokale kwesties en de universele visie uit het oog te verliezen. En het is gemakkelijk om iets of iemand anders in het midden te plaatsen dan Christus. Het is een voortdurende bekering – je steeds opnieuw richten op wat er echt toe doet.

Tegelijkertijd denk ik dat Ignatius alle jezuïeten overal ter wereld zou aanmoedigen om hun apostolaat met grote ijver voort te zetten. Hij zou erop vertrouwen dat jezuïeten alles geven, gebaseerd op deze universele visie, de band tussen jezuïeten onderling, met Christus in het centrum en loyaal aan zijn Kerk.

Bekijk hier de film die de Nederlandse en Vlaamse jezuïeten maakten ter gelegenheid van het Ignatiusjaar. 

Wat zou Ignatius doen in 2021-2022? Hoe zou hij aanwezig zijn bij de verschillende evenementen van het jubeljaar?

Ignatius zou niet in de schijnwerpers willen staan. Hij zou dit alleen toestaan ​​als het voor het welzijn van de zielen zou zijn, als het mensen zou helpen om nader tot Christus te komen. Hij zou niet gefocust zijn op het verleden, maar op het heden en de toekomst. Hoe kunnen we op een andere manier naar de wereld, onze broeders en zusters, de Kerk, God en onszelf kijken?

Zien waar Christus aanwezig was in het leven van Ignatius

Kunnen we proberen te kijken met Gods barmhartige en liefdevolle ogen? En als we dat proberen, wat gebeurt er dan? Zien we de dingen in een nieuw licht? In het licht van Christus?

Als dit jaar mensen niet helpt om Christus en hun relatie met God te (her)ontdekken, dan is het niet de moeite waard om je ervoor in te zetten.

Pater generaal zei dat het jubeljaar niet over Ignatius zelf zou moeten gaan, maar veeleer over Jezus. Hoe zou deze boodschap in de praktijk kunnen worden gebracht?

Christus centraal stellen betekent onze ogen richten op Hem. Het betekent niet afgeleid te worden door het verleden en de grote verhalen over Ignatius en de geschiedenis van de jezuïetenorde. We moeten proberen te zien waar Christus aanwezig was in het leven van Ignatius en die aanwezigheid benadrukken.

Paus Franciscus (links), pater generaal Arturo Sosa (midden), Pascal Calu sj (rechts) spreken over het Ignatiusjaar.

Het betekent dat we ons laten inspireren door Ignatius in de mate dat hij dicht bij Christus was, maar ook leren van zijn pelgrimstocht. Leren dat mislukking deel uitmaakt van onze pelgrimstocht als christenen en dat we Christus soms uit het oog zullen verliezen. Maar Ignatius laat ons zien dat we altijd naar Christus kunnen terugkeren door rustig de Geest te volgen. Om dat te doen, moeten we onderscheiden. Onderscheiding helpt ons te ontdekken waar God echt aan het werk is in ons leven, waar Hij echt het middelpunt is en waar we onszelf of iets anders op Gods plaats zetten.

De kernboodschap van het jubeljaar is om alle dingen nieuw te zien in Christus. Heb je tijdens je coördinerende werk de kans gehad om de geest van deze boodschap te ervaren?

Het is vrij eenvoudig om alle dingen nieuw te zien, maar het is belangrijk om dit “in Christus” te doen.

Als je je echt op dat deel concentreert, wordt het zien van nieuwe dingen echt nieuw. Toen ik met dit werk begon, was ik bang voor een jubileumjaar gericht op het verleden. Maar toen ik pater generaal hoorde aandringen op Christus als het centrum, en zag hoe provincies dit jaar proberen spirituele ervaringen aan te bieden, was dat echt vertroostend.

De Sociëteit van Jezus is “van Jezus”. Zonder hem heeft het geen zin.

Bovendien is dit jubileumjaar niet alleen iets dat de Sociëteit van Jezus de mensen “aanbiedt”, het is ook iets voor onszelf. Het is een geweldige kans om onze wortels te herontdekken, om ons bestaansrecht als Sociëteit van Jezus te herontdekken. En de Sociëteit van Jezus is “van Jezus”. Zonder hem heeft het geen zin. We moeten vernieuwd worden door Christus en ons laten vernieuwen. Neem even de tijd om de balans op te maken en te kijken waar we heen gaan.

Kun je een van je favoriete programma’s in het jubileumjaar uit elk continent onder de aandacht brengen?

Er zijn veel projecten over de hele wereld en het zou erg moeilijk zijn om favoriete programma’s te kiezen. Maar een van mijn favoriete dingen is het feit dat mensen proberen samen te werken over provincie- en conferentiegrenzen heen. We proberen te zien wat anderen doen en dit aan te passen aan onze eigen lokale situaties. We hoeven niet alles zelf uit te vinden. We kunnen eenvoudig van elkaar leren. Het is mooi om te zien hoe dat in zijn werk gaat.

Wanneer zou je in juli 2022 zeggen dat het jubeljaar succesvol is geweest in de Sociëteit van Jezus en in je eigen leven?

De Sociëteit van Jezus is opgericht om zielen te helpen

Het ignatiaanse jaar zal succesvol zijn geweest als we een ervaring van vernieuwing hebben gehad en als we ons meer op Christus gericht voelen. Als het ons lukt om uit onze dagelijkse routine te stappen, de balans op te maken en opnieuw de verbinding leggen met de fundamenten van de Orde. Als we de inspiratie herontdekken van de eerste jezuïeten die zo diep geraakt waren door de Geest dat ze niets anders konden dan hun leven te geven voor deze missie.

Het zal succesvol zijn als mensen de rijkdom van de ignatiaanse spiritualiteit ontdekken voor hun eigen geloofsleven. Als ze ontdekken dat God al aan het werk is in hun leven en dat ze kunnen luisteren naar de leiding van de Geest.

De Sociëteit van Jezus is opgericht om zielen te helpen, dat wil zeggen: mensen te helpen om nader tot God te komen.

Als dit hele ignatiaanse jaar één persoon helpt om nader tot Christus te komen, is het een succes. Maar natuurlijk, hoe meer mensen erdoor geïnspireerd worden, hoe beter.

Door Péter Pásztor