Een verslag van het 2-jaarlijks congres van het Scribaninetwerk

Scribani-netwerk

Begin september vond in Trinity College, Dublin een 2-daagse Scribani-bijeenkomst plaats over het gevangeniswezen in Europa. Deze conferentie was niet alleen gedenkwaardig vanwege de intrigerende naam, maar vooral door de mensen die zij trok: onder de meer dan 200 deelnemers waren een ongewoon groot aantal Ierse jezuïeten en veel jonge vrijwilligers; zij zorgden voor een aangename vitaliteit op de bijeenkomst.

Het Scribani-netwerk bestaat uit veertien Europese instellingen met banden met de jezuïeten. Het werd opgezet in 2003/2004 en genoemd naar de jezuïet Scribani, één van de oprichters van de jezuïetenuniversiteit in Antwerpen. Ongeveer om de twee jaar organiseert het netwerk conferenties over grote maatschappelijke vraagstukken. Het Centrum voor geloof en gerechtigheid van de jezuïeten, gevestigd in Dublin en dat zich bezighoudt met sociale analyse, theologische reflectie en belangenbehartiging, coördineerde de conferentie op lokaal niveau en gaf blijk van indrukwekkende vaardigheden in het samenbrengen van vertegenwoordigers uit heel Europa. John Dardis sj, voorzitter van de Conferentie van Europese Provinciale Oversten, en Mark Rotsaert sj, rector van de jezuïetengemeenschap van de Gregoriaanse Universiteit in Rome, verwelkomden de deelnemers.

Evolutie gevangenissystemen

Wat was de opzet van deze bijeenkomst? Dat deze gelegenheid voor discussie en samenwerking zou kunnen leiden tot ideeën over hoe gevangenissystemen kunnen evolueren, bijvoorbeeld met betrekking tot het beleid, of de omvang van en leefomstandigheden in de gevangenissen. Advocaten, sociale wetenschappers, gevangenispersoneel, en mensen die gevangenen bezoeken droegen vanuit heel Europa een breed scala aan ervaringen aan.

Caravaggio

Het prachtige weer droeg bij aan de sociale kant van de conferentie. Dit gold ook voor een ontvangst in de National Gallery, waar Noel Barber sj een prachtige toespraak hield over Caravaggio’s De arrestatie van Christus, en hoe dit schilderij ongeveer vijftien jaar geleden werd 'ontdekt' in het jezuïetenhuis in Leeson Street in Dublin.

De sprekers tijdens de plenaire vergaderingen waren onder anderen: Jean Corston, lid van het Britse Hogerhuis, Peter McVerry sj, van bovengenoemd Centrum voor geloof en rechtvaardigheid, en Tom O'Malley, docent rechten aan de National University of Ireland (NUI) in Galway. Mary Robinson, oud-president van Ierland en voormalig Hoge Commissaris voor de Mensenrechten van de Verenigde Naties, stuurde een boodschap per video.

Wat was het effect?

Dit spectrum van ervaringen en de kwaliteit van de toespraken had een hoog niveau. Wat was het effect? Een nieuw gevoel van wat nodig is om onze houding ten aanzien van gevangenisstraf te veranderen: een hartstochtelijke pleidooi om vragen te stellen met betrekking tot de menswaardigheid van de instellingen, praktische vaardigheden voor vergelijkend onderzoek in verschillende culturele contexten en een nieuwe inschatting van hoe je het best multidisciplinair te werk kunt gaan. De actuele issues hebben betrekking op rechtvaardigheid, de vraag of het leven van mensen ten goede kan worden veranderd en hoe stevig verankerde ongelijkheden in onze samenleving diepe littekens achterlaten op gevangenen.