Een vreemde eend in de bijt?

Een vreemde eend in de bijt tussen de wat elitaire jezuïetencolleges in de VS: Loyola High School in Detroit, dat zich richt op kansarme, zwarte jongens. Een portret van een ambitieuze school.

Ruim tien jaar geleden kwam ik bij toeval in Detroit, een industriestad in het noorden van de Verenigde Staten. We maakten een reis langs een aantal grote computercentra in de VS ter voorbereiding van de aanschaf van de nieuwe Nederlandse supercomputer voor wetenschappelijk onderzoek.

In een van de schaarse vrije momenten bracht ik een kort bezoek aan Loyola High School, een kleine, pas opgerichte middelbare school, gevestigd in een oud schoolgebouw in een arme fabriekswijk. De school was opgericht door Amerikaanse jezuïeten – samen met het bisdom en met steun van de lokale overheid – om kansarme, zwarte jongens te helpen hun plaats te vinden in de Amerikaanse samenleving. Tot op dat moment kende ik in de VS vooral de grote ambitieuze universiteiten en de wat elitaire colleges van de Sociëteit van Jezus. En hier: een handjevol enthousiaste, zwarte leerlingen en een klein, maar sterk gemotiveerd team.

Meerwaarde

Deze ervaring kwam bij me naar boven, toen ik op de website van de Amerikaanse jezuïeten zag, dat deze school een nieuwe ‘president’ had gekregen: pater Mark Luedtke, 44 jaar oud en twee jaar geleden priester gewijd.

Wat ik hem hoorde zeggen riep meteen die oude herinnering op. “Toen mijn provinciaal me vroeg naar deze school te gaan, antwoordde ik: ‘geweldig!’. ‘Dat meen je niet.’ ‘Zeker wel: deze school heeft een grote meerwaarde voor de stad Detroit en voor die jongens die de meeste behoefte hebben aan wat wij als jezuïeten en katholieken te bieden hebben.’” Zie (hieronder) de korte, Engelstalige, presentatie van deze school bij het twintigjarig bestaan in 2012.

Persoonlijke begeleiding

Het is inspirerend om dit filmpje te bekijken: natuurlijk, op zijn Amerikaans zijn ze trots op hun rugbyteam, maar – wat uitzonderlijker – nog meer op de prijzen gewonnen door hun debating-team. Indrukwekkender is het om te horen, dat alle nu ruim 450 oud-leerlingen (uit de afgelopen jaren) allemaal een voortgezette opleiding hebben gevolgd en hun plek in de maatschappij hebben gevonden: van advocaten en verpleegkundigen tot politieagenten en docenten. Een drietal van hen heeft een zelfs een vooraanstaande functie binnen Loyola High School gekregen.

Loyola High School is bewust klein gebleven (150 leerlingen in totaal), wat een intensieve persoonlijke begeleiding mogelijk maakt. De school kent een strenge selectieprocedure, gericht op de motivatie en de intellectuele mogelijkheden van de jongens, maar de financiële bijdrage wordt op individuele basis, afhankelijk van de mogelijkheden van de ouders, bepaald. De financiën blijven een groot probleem: de Sociëteit en het bisdom dragen bij, de stad Detroit ook, voor zover het kan binnen de uitgaven van deze problematische regio. Toch is er ook jaarlijks een grote inzameling nodig om de school draaiend te houden: de doelstelling voor het huidige jaar is bijna een miljoen dollar.

Mensen voor anderen

Ondanks de soms moeilijke omstandigheden blijft Loyola High School ambitieus. “Evenals de 46 andere middelbare scholen van de Amerikaanse jezuïeten moedigt ze de leerlingen aan om verder te kijken dan het streven naar academische excellentie: om zich te bezinnen, trouw te zijn aan de dienst van het geloof en de bevordering van de gerechtigheid, om ‘mensen voor anderen’ te zijn. En dat alles in een sfeer van respect voor religieuze verschillen en bevordering van interreligieuze dialoog.”

Haar eigen specifieke mission statement luidt:

“Loyola High School in Detroit is een katholieke school in de ignatiaanse traditie. Zij voedt een cultuur van hoop en van academisch succes voor jongens die uitgedaagd worden door een stedelijke omgeving; ze bereidt hen voor om mensen te zijn die gekenmerkt worden door christelijke naastenliefde, gerechtigheid en dienstbaarheid, die integer en moedig handelen, met mededogen voor anderen.”

Wortels

In een afscheidsinterview met de scheidende ‘president’, pater Dave Mastrangelo, reageert deze op de vraag, welk advies hij heeft voor de oud-leerlingen: “Eindelijk, na al die jaren vragen jullie mijn advies. Ik probeer kort en aardig te zijn: jullie allen zijn rijk gezegend door God, zoals ikzelf. Vergeet je wortels niet. Vergeet niet de vele mensen die jullie hebben geholpen te komen op de plek waar je nu bent; doe hetzelfde voor anderen… En vergeet vooral niet te lachen.”

• Website van Loyola High
   

 Met dank aan Ignis Webmagazine