De komende jaren zal Jos Moons sj studereren. Nog meer studeren … Waar is dat goed voor?

Zeker de komende jaren (meervoud!) studeer ik nog. Nog meer studeren, zal de een zuchten. De ander kan er wel plezier in vinden. Maar los van dat plezier, is het ook nuttig? Heeft de Kerk en heeft geloven er iets aan? Of had ik beter toch parochiële noden kunnen lenigen dan een proefschrift voor te bereiden?

Daarmee zijn we één station dus al gepasseerd: studeren voor je eigen plezier en devotie. Dat is zeker belangrijk. Denk aan de Benedictijn, die voortdurend met het woord van God bezig blijft. Herkauwen, zegt men dan. Omdat het zijn leven is, dat woord van God. Zoiets doen wij ook, op onze schaal, als we goede boeken lezen of ook de Schrift.

Maar hier gaat het over de gemeenschap. Heeft die er wat aan dat er gestudeerd wordt? Het antwoord: ja. Want geloven blijft altijd gehuld in mysterie. Studie tast voorzichtig de randen af van het mysterie. Bovendien laat het zien hoe datzelfde mysterie door de tijden heen verschillend beleefd is. En het probeert nieuwe wegen te vinden om over God te spreken.

Theologie heeft ook een kritische functie. Soms is gelovig spreken eenzijdig, omdat het het grotere mysterie vergeet. Daarom heb ik geschreven over “moraalridderij”, bijvoorbeeld. Of: Soms heeft gelovig spreken vernieuwing nodig. Helaas wordt vaak te snel “ketter!” geroepen. Dat is historische dommigheid. Want wie zou nu twijfelen aan de orthodoxie van Thomas van Aquino en Ignatius? Beide brachten fundamentele vernieuwing, maar beide ondergingen ook, inderdaad, verdachtmakingen.

De bedoeling daarbij is niet betweterij, maar de richting te wijzen naar het mysterie dat graag met ons te doen heeft: God, Vader – Schepper en Zoon – Verlosser en Geest – Levendmaker. Ik bid dat ik zó theologie studeer en zó als theoloog spreek, dat “voor alle zoekers de weg naar U, Vader, geopend en begaanbaar zij” (Eucharistisch gebed 12).

Jos Moons sj