In Delft en Amsterdam zijn meditatiegroepen die wekelijks bijeenkomen en hun oorsprong vinden in de ignatiaanse spiritualiteit. Beide groepen zijn opgezet door jezuïeten.

Momenteel worden de groepen voornamelijk geleid door leken. In Delft vanwege het vertrek van de jezuïeten in 2017 en in Amsterdam vanwege de koerswijziging in 2014. 

Sint Stanislaskapel – Delft

Begin 1990 bood pater Ben Frie sj in Delft de mensen, die op dat moment de Geestelijke Oefeningen van Ignatius in het dagelijkse leven (GODL) volgden, de mogelijkheid wekelijks op zaterdagochtend gezamenlijk te mediteren in de Stanislaskapel. Na de meditatie volgde een nagesprek in kleine groepen, aan de hand van de contemplatieve dialoog. Men wisselde uit zonder met elkaar in discussie te gaan. De thema’s in het boekje Hem Achterna waren hier leidend. De bijeenkomsten vormden één geheel, van in totaal 33 weken, beginnend in het najaar en eindigend met Pinksteren. De meditatie in de kapel duurde een half uur, met muziek omlijst, passend bij het thema van die week. Zo nu en dan werd de stilte onderbroken om gedachten een impuls te geven. Aan deze oorspronkelijke opzet is men, tot op heden, trouw gebleven.

Met een wekelijks gemiddelde van 18 bezoekers wordt nog altijd in een behoefte voorzien. 

Ook na het traject van de GODL bleek het voor een aantal deelnemers in een behoefte te voorzien. Mensen voelden zich aangetrokken door de gewijde ruimte van de kapel. De meditatie was daardoor niet alleen meer voorbehouden aan degenen die de GODL volgden, ook andere belangstellenden waren welkom. Geleidelijk aan kwam er hulp van lekenbegeleiders. In eerste instantie om de groepsgesprekken achteraf te begeleiden. Gaandeweg werden zij ook gevraagd om voor te gaan bij de meditaties. Bij het vertrek van de laatste paters uit Delft bleek de lekenbegeleiding een gelukkige ontwikkeling te zijn. Inmiddels was een groep van zeven mensen voldoende geschoold en geïnspireerd om met elkaar een doorstart te maken. Op de achtergrond kan het team, desgevraagd, support ontvangen van de paters. Met een wekelijks gemiddelde van 18 bezoekers wordt nog altijd in een behoefte voorzien. 

Ignatiushuis – Amsterdam

In Amsterdam begon het Ignatiushuis (IH) in 1985 met een vormingsaanbod op het gebied van geloof en samenleving. Het IH was op dat moment gevestigd aan de Hobbemakade in het voormalige jezuïetencollege. Op dinsdagochtend begeleidde pater Frits van de Ven sj een Ignatiaanse meditatie in de kapel. De meditatie bood ruimte voor stilte en verbeelding. Aanvankelijk bestond de groep uit circa 10-15 katholieken maar breidde zich uit met deelnemers van verschillende kerkelijke gezindten. Net als in Delft werden leken opgeleid om voor te gaan in de meditatie. In 2000 verhuisde het IH naar de Beulingstraat. Fieke Klaver was als programmacoördinator verantwoordelijk voor de begeleiding en de inroostering van de diverse voorgangers. Voor inspiratie en informatie kon ook een beroep gedaan worden op pater Gregory Brenninkmeijer sj, die tot op de dag van vandaag, zo nodig, behulpzaam is.

Ook na deze tweede stilte deelt men met elkaar wat bewogen heeft, zonder in discussie te gaan

Na de koerswijzing in 2014, waarbij gekozen werd voor een meer digitaal aanbod gebaseerd op de ignatiaanse spiritualiteit, bleef de meditatiegroep welkom op de dinsdagochtend. De meeste voorgangers (8) zijn gebleven en Fieke Klaver en Gregory Brenninkmeijer sj gaan nog altijd twee keer per semester voor. Ook hier is de opzet behouden. Iedere bijeenkomst staat op zichzelf. De meditatie gaat van start met meditatieve muziek, waarna eenvoudige meditatieve lichaamsoefeningen volgen om de aandacht naar binnen te richten. De voorganger kiest een tekst: een Bijbeltekst, een psalm of een gedicht. Deze wordt twee keer gelezen. Na de eerste keer volgen vijf minuten stilte, daarna is er kort gelegenheid om te delen wat raakt. Dan wordt de tekst een tweede keer gelezen en volgt een langere stilte. Ook na deze tweede stilte deelt men met elkaar wat bewogen heeft, zonder in discussie te gaan. Na afloop is er koffie en thee met ruimte voor ontmoeting. Wekelijks komen er gemiddeld 10-12 mensen.

Meditatiegroepen bij elkaar te gast

In de zomer van 2018 vatten twee begeleiders, Gery van der Vlies uit het team Delft en Dorine Baas van het team Amsterdam, spontaan het idee op een uitwisseling te organiseren tussen beide meditatiegroepen. Twee groepen, met een eigen geschiedenis en een authentieke sfeer, die uitnodigen tot een nader proeven. 

Zogezegd zo gedaan. In januari waren vier voorgangers vanuit Amsterdam te gast in Delft. In april brachten twee voorgangers uit Delft een tegenbezoek aan Amsterdam. Het waren vruchtbare ontmoetingen. Er werd nader kennisgemaakt en uitgewisseld over de diversiteit in opzet. 

De ervaring leert dat beide groepen, geworteld in de ignatiaanse spiritualiteit, voorzien in een verlangen naar stilte en verbeelding waarin de aanwezigheid van de Levende, werkelijkheid wordt. 

Dorine Baas, Simon Rienks en Gery van der Vlies

Met dank aan: Dries van den Akker sj en Fieke Klaver

Contactgegevens:

Delft, klik hier.

Amsterdam, klik hier.